Over snurken

Help ik snurk!

Snurken wil zeggen dat bij het ademhalen tijdens het slapen een zagend-brommend geluid gemaakt wordt. Dit is niet alleen vervelend voor de snurker, maar met name ook voor de partner. Dit geluid is soms zo sterk zelfs buren er last van kunnen hebben. Zware snurkers kunnen gemakkelijk lawaai boven de 65 dB produceren.
Wanneer het snurken plaatsvindt zonder ademhalingsstilstand en zonder invloed op het dagdagelijks functioneren dan spreekt men van primair snurken.
Wanneer men daadwerkelijk gedurende meer dan 10 seconden stopt met ademhalen dan spreekt men van slaapapneu of obstructieve slaapapneu.

Gelegenheidssnurken

Snurken na het drinken van alcohol, bij verkoudheid en bij andere tijdelijke kwalen komt vaker voor en is onvermijdelijk.

Hoe ontstaat snurken?

Snurkgeluiden ontstaan door enerzijds een vernauwing in de luchtweg en anderzijds de aanwezigheid van verslapte weefsels die gaan trillen en het snurkgeluid veroorzaken:

• Mensen die snurken kunnen een vernauwing hebben in de neusholte, achter de huig of in het gebied in de keelholte achter de tong. Door deze vernauwing ontstaat er bij het inademen een versterkte onderdruk in de keel.
• De mond- en keelholte bestaat uit een groot aantal spiergroepen, die door het slapen (met name tijdens de rem-fase) enigszins verslappen. Dit verslappen is bij de één sterker dan bij de ander en afhankelijk van vorm, structuur en spanning van de spieren. Ook door ouderdom verslappen de spieren. Dit is te vergelijken met bv. de armspieren bij oudere mensen, deze gaan door ouderdom en onvoldoende training verslappen en hangen. Ditzelfde gebeurt eigenlijk ook in de mond. Mondademhaling (open mond), een verkeerde tongpositie en een verkeerde ademhaling versterken dit effect.

Wanneer wordt ingeademd ontstaat er een onderdruk in de keel. Deze wordt hoger door een eventuele vernauwing in de luchtweg. Als de in- of uitgeademde lucht passeert kan, in geval van sterk verslapte mond, keel en tongspieren, het zwakke weefsel in de mondholte (het zachte gehemelte met de huig, de achterkant tong of amandelen, de wanden van de keelholte) naar elkaar toe worden gezogen en gaan trillen. Dit veroorzaakt het snurkgeluid. De mond werkt dan als resonantieruimte wat door een openmond (dit is vaak het geval bij snurkers) nog wordt versterkt.

Hoofdoorzaak van snurken

De hoofdoorzaak van snurken is een vernauwing van de luchtweg en een verslapping van spieren en weefsel in de mond- en keelholte en de neusdoorgangen. Er zijn veel factoren die meestal in combinatie met elkaar vernauwing en verslapping kunnen beïnvloeden. Zo wordt het snurken versterkt door :

• Slechte neusademhaling en dus overgang naar mondademhaling door verkoudheid, allergie, bijholte ontstekeningen, scheef neustussenschot, grote neus-en keel amandelen, grote neusklieren
• Verkeerde tongoriëntatie in combinatie met mondademhaling. Problemen met weefsel-en spierspanning in de mond-en keelholte worden hierdoor namelijk versterkt. Dit kan men gemakkelijk voelen als men diep door de neus ademt, je voelt dan het weefsel achter in je keel samentrekken en omhoog gaan. Bij mondademhaling ontbreekt dit hele proces
• Vetafzetting in keel en bij de tong door overgewicht
• Slappe tong
• Slapen in rugligging (waardoor de tong naar achteren zakt)
• Incidentiele zaken als medicijnen, drank… die de spieren verslappen

Obstructief slaap-apneusyndroom

Een apneu is een pauze van de ademhaling van meer dan 10 seconden.
Een Hypopneu treedt op wanneer de luchtstroom met 50% afneemt, meestal gecombineerd met een zuurstofverzadigingsdaling van minstens 4%
AI = Apneu index = aantal apneus per uur
AHI = Apneu/hypopnea index = aantal apneus/hypopneus per uur.

Bij een klein deel van de snurkende mensen is de keelholte zo nauw of de weefsel spanning in de keelholte zo verslapt dat het zachte gehemelte met de huig, de achterkant van de tong en de keelwand af en toe helemaal tegen elkaar gezogen worden, waardoor totale afsluiting (collaps) van de luchtweg ontstaat. Er is een ademstilstand die wel 30 sec of langer kan duren.
Obstructief slaapapneu syndroom (OSAS): Ademstilstanden komen meer dan 10 x per uur voor (AI > 10 / AHI >15), er wordt ademhalingsinspanning waargenomen en de patiënt vertoont bijbehorende klachten.
Centrale slaapapneu (CSA): AI > 10 / AHI >15, patiënt vertoont bijbehorende klachten, maar er wordt geen ademhalingsinspanning waargenomen gedurende de ademstilstand..
Asymptomatische OSAS: AI>10 / AHI>15 en geen klachten
Incidentele obstructieve apneus: AI<10 / AHI<15 en geen klachten

De apneus leveren geen gevaar voor verstikking. De hersenen geven namelijk een alarmsignaal af, waardoor de snurker minder diep gaat slapen of zelfs wakker wordt. De spieren in het zachte gehemelte en tong worden dan weer aangespannen, waardoor de keelholte wordt opengetrokken, zodat weer normaal kan worden geademd. De snurker slaapt dan weer verder tot de volgende apneu. Door al deze apneus en alarmsignalen is een gezonde slaap nagenoeg onmogelijk. Hierdoor ontstaat een ondiepe slaap waardoor de snurker zelf last kan krijgen van hoofdpijn, vermoeidheid en concentratiestoornissen. Dit geeft dan natuurlijk aanleiding tot slaperigheid overdag wat gevaarlijk is achter het stuur van de auto.

Snurken en Slaapapneu bij kinderen

Ook bij kinderen is snurken en slaapapneu een frequent probleem. Het gaat om kinderen die continu wakker worden ´s nachts, snurken met stilvallende ademhaling, die dan overdag overver vermoeid zijn of zelfs continu geagiteerd omdat zij onvoldoende slapen. Dit probleem wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een vergroting van de amandelen.

Wie snurkt?

• Snurken komt voor op alle leeftijden, maar neemt toe met de leeftijd
• Er wordt geschat dat een 20 tot 30% van de bevolking vanaf 20 jaar jaar in mindere of meerdere mate snurkt . Vanaf 30 jaar:10% van de mannen en 5% van de vrouwen – vanaf 60 jaar : 60% van de mannen en 40% van de vrouwen
• Tot 4% van de bevolking lijdt aan het slaapapneu syndroom. Bij moeilijkheden is dus een verder onderzoek aangewezen
• 10% (1 op de 10) van de kinderen snurkt.
• Snurken en slaapapneu ontstaat meestal ts het 30ste en 40ste levensjaar. In geval van een erfelijk bepaalde nauwe keelholte begint het meestal rond het 20ste levensjaar.

Welke omstandigheden bevorderen het snurken ?

• De leeftijd. Dit komt omdat het slijmvlies van de keelholte bij het ouder worden dikker wordt, de doorsnee van de luchtweg wordt kleiner. Bovendien worden de keelmusculatuur slapper, zodat zij makkelijker kunnen trillen.
• Overgewicht. Een Body Mass Index boven de 25 wijst op overgewicht. Hierdoor kan er een vetopstapeling ontstaan rond de keel waardoor deze te smal wordt en de weefsels aangezogen worden.
• Een van nature lang en vrij slap gehemelte en huig, een slappe tong
• Alle factoren waardoor de spieren verslappen, zijn potentiële verwekkers van snurken.
• Voortdurende irritatie van de keel door roken of brandend maagzuur.
• Alle oorzaken (poliepen, zwelling van het neusslijmvlies, scheefstand neustussenschot) die een verstopte neus geven.
• Door dysfunctie onstane verlaagde spanning in het weefsel (bestaat vaak reeds vanaf kindzijn door vaak voorkomende middenoorontstekingen, kliervorming, orthodontische afwijkingen, mondademhaling, openmondgedrag en verkeerde hoofdhouding), wat kan leiden tot snurken en in een verder gevorderd stadium tot slaapapneu.

Leefregels om snurken te verminderen:

• Vermijd alcohol gebruik
• Gebruik geen zware maaltijd vlak voor het slapen
• Stop met roken
• Een goed lichaamsgewicht
• Regelmatig leefpatroon
• Slaap niet op de rug
• Slaap met hoofdeinde bed omhoog
• Vochtigere slaapklimaat